Đối với nhiều người, đây là lần đầu tiên họ được tiếp cận các tư liệu quý giá như vậy về quá trình hình thành chữ quốc ngữ tại Bình Định, vai trò to lớn của địa phương này cũng như những nhân vật lịch sử có công trong quá trình hình thành chữ quốc ngữ Việt Nam.

Một trong những cái nôi hình thành chữ quốc ngữ

Triển lãm do Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bình Định tổ chức từ ngày 5-4 đến 30-6, gồm 4 chủ đề chính: 

- Vai trò chữ quốc ngữ tại Việt Nam. 

- Bình Định trong dòng phôi thai hình thành chữ quốc ngữ. 

- Quá trình truyền bá chữ quốc ngữ tại Bình Định.

 - Phát huy giá trị di sản văn hóa hình thành chữ quốc ngữ tại Bình Định.

Theo ông Lâm Trường Định - giám đốc Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bình Định, qua các tài liệu lịch sử, cảng thị Nước Mặn (huyện Tuy Phước) là nơi ghi dấu ấn quan trọng cho sự phôi thai hình thành chữ quốc ngữ những năm đầu thế kỷ XVII (1618 - 1625).

Nhà in Làng Sông (huyện Tuy Phước) là một trong ba cơ sở in chữ quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam (cùng với nhà in Tân Định - Sài Gòn và nhà in Ninh Phú - Hà Nội). 

Vì vậy, mảnh đất và con người Bình Định đã có những đóng góp quan trọng vào quá trình phôi thai, hình thành, phát triển và truyền bá chữ quốc ngữ.

Đặc biệt, triển lãm đã nêu vai trò đặc biệt quan trọng của quan trấn tỉnh Quy Nhơn Trần Đức Hòa, người có vai trò đặc biệt trong việc sáng tạo chữ quốc ngữ đầu thế kỷ XVII.

Chính ông Trần Đức Hòa đã đón, cưu mang, bảo hộ các nhà truyền giáo Francesco Buzomi, Christoforo Borri… từ Hội An về cơ sở Nước Mặn với nhiều đặc ân, tạo điều kiện cho họ truyền giáo, phôi thai hình thành chữ quốc ngữ.

Có mặt tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bình Định, bà Trần Thị Trúc (60 tuổi, ở Quy Nhơn) xúc động cho biết bà là con cháu của ông Trần Đức Hòa. Từ nhỏ bà lớn lên đã được nghe kể nhiều về ông, nhưng đây là lần đầu tiên bà đọc được nhiều thông tin về ông tổ của mình như vậy.

Những tư liệu rất quý giá

Ngày 8-4, rất đông sinh viên Trường đại học Quy Nhơn đã hào hứng, chăm chú lắng nghe các trình dẫn viên giới thiệu chi tiết về quá trình hình thành, phát triển của chữ quốc ngữ.

Theo các sinh viên, đây là một triển lãm bổ ích và có nhiều thông tin quý giá, giúp họ hiểu sâu hơn về chữ quốc ngữ.

Bạn Lý Thị Hoài Thương (sinh viên năm nhất, khoa giáo dục tiểu học - mầm non Trường đại học Quy Nhơn) cho biết khi học môn lịch sử đã biết về sự hình thành của chữ quốc ngữ.

"Tuy nhiên, khi đến đây, tôi vô cùng thích thú vì được tiếp cận với rất nhiều tư liệu, hình ảnh cụ thể kể về sự hình thành, phát triển của chữ quốc ngữ. Những tư liệu, kiến thức này sẽ giúp ích cho tôi trong nghề giáo sau này rất nhiều", Thương cho biết thêm.

Chữ quốc ngữ: Trăm năm nhớ các tiên hiền

TTO - Một tọa đàm về chữ quốc ngữ do Đại học Văn Lang tổ chức sáng 30-11 nhằm kỷ niệm 100 năm chữ quốc ngữ được các chuyên gia đóng góp ý kiến, gợi lại hình ảnh đáng kính của những bậc tiên hiền...